Towuklary ösdürip ýetişdirmekde, jüýjeleriň irki ölümi ep-esli bölegini tutýar. Kliniki gözlegleriň netijelerine görä, ölümiň sebäplerine esasan dogabitdi faktorlar we gazanylan faktorlar girýär. Öňküler jüýje ölenleriň umumy sanynyň takmynan 35% -ini, ikinjisi towuk ölenleriň umumy sanynyň 65% -ini tutýar.
Dogabitdi faktorlar
1. Eggsumurtgalar ýumurtga çykmazdan ozal sterilizasiýa edilmeýär (bu tohum öndürmek ukyby az bolan oba ýerlerinde köp bolýar) ýa-da dezinfeksiýa doly däl, düwünçekler ýokaşýarýumurtga bermek prosesiçykan jüýjeleriň ölümine sebäp boldy.
2. Lýuk gap-gaçlary arassa däl we mikroblar bar. Oba kangasynda, gyzgyn suw çüýşesini çykarmakda we towukdan öz-özüni çykarmakda adaty bir hadysadyr. Mör-möjekler towuk düwünçeklerine hüjüm edip, towuk düwünçekleriniň adatdan daşary ösmegine sebäp bolýar. Çaga çykandan soň, göbegiň çişmegi we jüýjeleriň ýokary ölüminiň sebäplerinden biri bolan omfalit emele geler.
3. Inkubasiýa prosesiniň sebäpleri. Chingumurtga çykarmak baradaky bilimlere doly düşünilmänligi sebäpli, towuklaryň gipoplaziýasy, towuklaryň ir ölmegine sebäp bolýan temperaturanyň, çyglylygyň we ýumurtganyň öwrülmegi we guramagy sebäpli jüýjeleriň gipoplaziýasyna sebäp boldy.
Alnan faktorlar
1. Pes temperatura. Towuk, belli bir temperatura şertlerinde bedeniň yzygiderli temperaturasyny saklap bilýän ýyly ganly haýwan. Şeýle-de bolsa, önümçilik tejribesinde jüýjeleriň köp bölegi pes temperatura sebäpli ölýär, esasanam towuk çykandan soň üçünji gün ölüm derejesi iň ýokary derejä ýeter. Temperaturanyň pes bolmagynyň sebäbi, towuk öýüniň izolýasiýa işiniň pes bolmagy, daşarky temperaturanyň gaty pes bolmagy, elektrik togunyň kesilmegi, ot açyşlygy we ş.m. ýaly ýyladyş şertleriniň gowşaklygy we tohumçylyk otagynda garalama ýa-da garalama bar. Pes temperatura wagty gaty uzyn bolsa, köp sanly jüýjäniň ölmegine sebäp bolup biler. Pes temperatura gurşawyndan aman galan jüýjeler dürli kesellere we ýokanç kesellere aşa sezewar bolýarlar we netijeler jüýjelere gaty zyýanly.
2. temperatureokary temperatura.
Temperatureokary temperaturanyň sebäpleri:
(1) Daşarky temperatura gaty ýokary, jaýyň çyglylygy ýokary, howa çalşygy pes we jüýjeleriň dykyzlygy ýokary.
(2) Jaýda aşa ýyladyş ýa-da ýylylyk paýlanyşy.
(3) Dolandyryş işgärleriniň geleňsizligi içerdäki temperaturanyň gözegçilikden çykmagyna we ş.m. sebäp bolýar.
Temperatureokary temperatura jüýjeleriň bedeniniň ýylylygynyň we çyglylygynyň paýlanmagyna päsgelçilik döredýär we bedeniň ýylylyk balansy bozulýar. Jüýjeler gysga wagtyň dowamynda ýokary temperaturada uýgunlaşmak we sazlamak üçin belli bir ukybyna eýe. Wagt gaty uzyn bolsa, jüýjeler öler.
3. Çyglylyk. Adaty şertlerde otnositel çyglylyga bolan talaplar temperatura ýaly berk däl. Mysal üçin, çyglylyk çynlakaý ýeterlik bolmasa, gurşaw gurak we jüýjeler wagtynda suw içip bilmese, jüýjeler suwsuz bolup biler. Oba ýerlerinde jüýjeler suw içilende boşar, käbir daýhanlar diňe söwda üçin elýeterli towuk iýmini iýmitlendirýärler we ýeterlik agyz suwy bilen üpjün etmeýärler, suw ýetmezçiligi sebäpli jüýjeleriň ölmegine sebäp bolýar. Käwagt uzak wagtlap agyz suwunyň ýetmezçiligi sebäpli birden agyz suwy berilýär we jüýjeler içmek üçin bäsleşýärler, jüýjeleriň kellesini, boýnuny we tutuş beden ýeleklerini siňdirýärler. Örän ýokary ýa-da aşa çyglylyk jüýjeleriň ýaşamagy üçin gowy däl we degişli çyglylyk 70-75% bolmaly.
Iş wagty: Iýul-14-2023